Home Kennis ‘BENG’ door middel van warmtepompen. Van het gas los, maar wat te doen met geluidsoverlast?

‘BENG’ door middel van warmtepompen. Van het gas los, maar wat te doen met geluidsoverlast?

12 februari 2019
Marije van Mannekes

De verplichting voor nieuwbouw om Bijna-Energie-Neutraal (BENG) te zijn komt steeds dichterbij. Voor nieuwe overheidsgebouwen geldt deze verplichting zelfs al. Overige nieuwbouw moet vanaf uiterlijk 31 december 2020 ’BENG’ zijn. Lees hierover ook ons eerder gepubliceerde blog. Een manier waarop dit kan is door voor de verwarming van ruimtes gebruik te maken van warmtepompen. Een veelgehoord kritiekpunt op warmtepompen is echter dat deze kunnen zorgen voor geluidsoverlast. Om deze overlast te beperken voert de minister van BZK wijzigingen door in het Bouwbesluit 2012 (Bouwbesluit). Onlangs ging daartoe het Besluit tot wijziging van het Bouwbesluit in consultatie.

Warmtepompen: wat zijn dat?

Een warmtepomp is een duurzame manier om een binnenruimte en eventueel warm water te verwarmen. Een warmtepomp wint warmte uit verschillende bronnen, zoals de lucht, de bodem of grondwater en zet dit om in energie waarmee je huis verwarmd kan worden. Omdat een warmtepomp op stroom draait, neemt het stroomverbruik in huis toe en het gasverbruik af. Dit gaat gepaard met weinig tot geen CO2-uitstoot. Een goede manier om van het gas los te komen dus! Ook het concept-Klimaatakkoord noemt de warmtepomp met regelmaat als optie voor het opwekken van schone energie.

Als gezegd kan het gebruik maken van warmtepompen ook een ongewenst neveneffect hebben. Het geluid van de ventilator of compressor in de pomp kan namelijk vervelend zijn voor omwonenden. In het Bouwbesluit staan vooralsnog geen geluidsgrenzen voor warmtepompen. Als het aan de minister van BZK ligt, verandert dit vanaf 1 januari 2020.

De wijzigingen in het Bouwbesluit 2012

Met het vooruitzicht dat steeds meer gebruik zal worden gemaakt van warmtepompen in het kader van de energietransitie, acht de minister het noodzakelijk dat het Bouwbesluit hier beter op toespitst met regels die beogen woningen te beschermen voor teveel geluid door warmtepompen bij (overheids)gebouwen:

Allereerst stelt het conceptbesluit voor de beperkte begrippen ‘warmtewatertoestel’ of ‘warmteopwekking’ in de artikelen 3.8 en 3.9 Bouwbesluit te vervangen door ‘installatie voor warmte- of koudeopwekking’. Daarmee valt de warmtepomp (en overigens ook de airco) onder de reikwijdte van deze artikelen. Aangezien het conceptbesluit in deze artikelen eveneens een geluidgrens invoert, kunnen warmtepompen op deze wijze aan geluidsbeperkingen worden gebonden. Een andere wijziging regelt in artikel 3.8 namelijk dat installaties voor warmte- of koudeopwekking die buiten zijn opgesteld ten hoogste een geluidsniveau 40 decibel (dB) mogen produceren op de perceelgrens van een andere woning. Artikel 3.9 wordt op vergelijkbare wijze gewijzigd, maar dan geldt de geluidsgrens ter plaatse van een te openen raam of deur van een naastgelegen woning

Artikel 3.10 ten slotte krijgt ook een nieuw lid dat regelt dat de geluidsgrenzen gesteld in artikel 3.8 en 3.9 ook gelden wanneer een installatie voor warmte- of koudeopwekking wordt geplaatst. Dit houdt bijvoorbeeld in dat als men een warmtepomp plaatst bij een bestaande woning, de maximale geluidsgrens ook 40 dB is.

Voor reeds bestaande installaties stelt het Bouwbesluit nog steeds geen geluidsgrenzen. De minister geeft hierbij wel aan dat een gemeente op basis van artikel 13 Woningwet ook bij bestaande situaties gemotiveerd een geluidsgrens zou kunnen opleggen.

De toekomst: op een duurzame én stille manier verwarmen

De verwachting is dat nieuw geplaatste warmtepompen binnenkort dus aan geluidsgrenzen zijn gebonden. De toelichting bij de voorgestelde wijziging stelt dat op grofweg twee manieren aan de geluidsgrenzen voldaan kan worden. Allereerst door de warmtepomp op enige afstand van een buurperceel te plaatsen. Daarnaast of in combinatie hiermee kan men ook kiezen voor een geluidarme warmtepomp of voor geluiddempende omkasting.

Het conceptbesluit ligt momenteel tot en met 2 maart 2019 ter consultatie en treedt naar verwachting op 1 januari 2020 in werking. Zoals de wijzigingen nu luiden, lijken deze voldoende te borgen dat het geluidsoverlast dat warmtepompen veroorzaken beperkt wordt. Op deze manier kan men niet alleen op een milieuvriendelijke manier, maar ook in stilte een nieuw (overheids)gebouw verwarmen!

Lees hier meer over de werking van de warmtepomp en lees hier de voorgestelde wijzigingen in het Bouwbesluit.