Het zal menigeen onbekend zijn en bovendien verbazen, maar de totale uitstoot van de textielindustrie wereldwijd is groter dan de uitstoot van de internationale lucht- en zeevaart bij elkaar. Voor het produceren van één spijkerbroek is bovendien zo’n achtduizend liter water nodig. Op het gebied van duurzaamheid is in de textielbranche dus een wereld te winnen. Daar komt bij dat de groeiende, mondiale vraag naar katoen een grote druk legt op schaarse grondstoffen en er vanwege de wereldwijde trends van ‘fast-fashion’ en e-commerce een groot overschot aan afgedankt textiel bestaat, dat bovendien steeds minder wordt hergebruikt. De recent gesloten Denim Deal, onderdeel van het bredere Beleidsprogramma Circulair Textiel, beoogt in de textielbranche een systeemverandering teweeg te brengen waarvan recycling en hergebruik belangrijke onderdelen zijn. Hoe leidt deze Denim Deal ons naar een duurzamere kledingkast?
De Denim Deal. Wie en wat?
In de Denim Deal, voluit de ‘Green Deal Circulaire Denim’, maken naast de staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat (circulaire economie en milieu) en de minister van Economische Zaken en Klimaat, zo’n dertig verschillende partijen afspraken over samenwerking in de waardeketen van denim. Onder meer productiebedrijven, kledingmerken, detailhandel, textielafvalverwerkers en de gemeenten Amsterdam en Zaanstad zijn betrokken. De deal is nationaal ingestoken, maar nu de textielketen een internationale keten is wordt met deze afspraken ook beoogd bedrijven in het buitenland te stimuleren de knop om te zetten naar meer circulariteit. Als we hier onze vraag veranderen heeft dat immers ook effect op hoe duurzaam bijvoorbeeld Turkse en Chinese bedrijven hun productieproces inrichten, zo is het idee.
Het doel is om een aantal kledingmerken in de komende drie jaar drie miljoen denim kledingstukken te laten produceren die minstens 20% gerecycled katoen bevatten. Daarnaast zijn alle partijen overeengekomen dat alle nieuwe denim kledingstukken die door de deelnemende partijen worden geproduceerd minstens 5% gerecycled materiaal bevatten. Deelnemende merkeigenaren en detailhandelaren willen daarnaast in individuele routekaarten verdere duurzame ambities vastleggen. Interessant punt is dat de lokale overheden die zich bij de deal hebben aangesloten, hiermee afspreken dat zij promotieactiviteiten gaan ontwikkelen gericht op bewustwording van consumenten als het gaat om de aanschaf van (denim) textielproducten met gerecycled materiaal, en het zorgvuldig afdanken van deze producten ten behoeve van hoogwaardig hergebruik en recycling. Te denken valt aan het promoten van duurzame winkelroutes, het zichtbaar maken van circulaire ondernemers en het voeren van publiekscampagnes. Ook committeren lokale overheden zich aan het zoveel mogelijk circulair inkopen van textiel in het algemeen en van denim materiaal in het bijzonder bij gemeentelijke diensten.
De gemaakte afspraken moeten een sterkere band tussen start- en eindpunt van de denimproductieketen gaan bewerkstelligen en een grotere markt voor hergebruikt textiel op gang gaan brengen. Op dit moment wordt ingezameld textiel namelijk vaak versnipperd en gebruikt om bijvoorbeeld isolatiemateriaal van te maken. Slechts 0,1% van onze afgedankte kleding wordt gebruikt voor hoogwaardige producten, zoals nieuwe kleding. Het doel van de Denim Deal is echter om dit materiaal juist binnen de denimbranche en -industrie te houden en op die manier de circulariteit van de branche een boost te geven. Binnen een volledig circulaire economie bestaat er immers geen afval en worden grondstoffen steeds zuinig en opnieuw gebruikt. Een weggegooide oude spijkerbroek vindt zo zijn weg terug naar het begin van de productieketen en dient als (deel van) het productiemateriaal voor een nieuwe.
Tot slot
De Denim Deal loopt drie jaar. Aan het einde van ieder jaar wordt gerapporteerd welke activiteiten partijen hebben ondernomen, welke resultaten geboekt zijn en welk effect deze hebben gehad op het bereiken van het doel. Partijen spreken daartoe af om ieder jaar open en transparant te zullen communiceren over welke activiteiten zij in het kader van de deal hebben ontplooid en welke resultaten zij daarbij hebben geboekt. De samenwerking is vrijwillig, maar daarmee niet vrijblijvend. Vanuit de rijksoverheid zal het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat primair verantwoordelijk zijn voor de uitvoering van de deal.
De komende drie jaar wordt er door de deelnemende partijen in elk geval waardevolle ervaring opgedaan op het gebied van verduurzaming. Deze bevindingen kunnen dan weer worden gebruikt bij andere, vergelijkbare projecten, waardoor er navolging kan plaatsvinden en de reikwijdte van de deal kan worden vergroot zonder dat daar specifieke ondersteuning vanuit de Rijksoverheid tegenover staat. Voor optimale communicatie, kennisdeling en samenwerking bij de uitvoering van de Denim Deal is er de website www.denim-deal.nl.
Raadpleeg hier de volledige tekst van de Green Deal Circulaire Denim.
