Duurzaam aanbesteden van infrastructurele werkzaamheden, de aanschaf van schone motoren en de ontwikkeling van een ‘blue shipping zero emission’-label. Met de Green Deal Zeevaart, Binnenvaart en Havens hebben overheid en maritieme sector op 11 juni jl. het beginpunt gemarkeerd van de langetermijntransitie naar een klimaatneutrale en emissieloze scheepvaart. De vele tientallen acties die in de Green Deal afgesproken zijn moeten leiden tot het halen van de ambitieuze milieudoelstellingen voor de sector, met voldoende oog voor de businesscase van de ondernemer.
Doelstellingen sector
De partijen hebben zich ten doel gesteld in de binnenvaart de CO2-uitstoot per 2024 met minimaal 20% te reduceren. Voor de schadelijke luchtemissies (zwaveloxiden, stikstofoxiden en fijnstof) is dat 10%. Voor 2050 is de ambitie een nagenoeg emissievrije en klimaatneutrale binnenvaart. Voor de zeevaart hebben partijen het doel om de gemiddelde CO2-uitstoot per vervoersprestatie in 2024 verminderd te hebben met 20% en een absolute CO2-reductie van 70% per 2050.
Pakket aan acties
Deze doelstellingen vragen zowel om acties van de overheid, de maritieme sector als van andere betrokken partijen, bijvoorbeeld de havens, verladers en vervoerders.
Als onderdeel van de afspraken maakt de overheid zich in internationaal verband hard voor de totstandkoming van een mondiale brandstofheffing voor de zeevaart. Andere acties waarvan het zwaartepunt bij de overheid ligt zijn onder meer de totstandkoming van een Europees verduurzamingsfonds voor de binnenvaart, het duurzaam aanbesteden van infrastructurele werkzaamheden en ‘launching customership’ vanuit de Rijksrederij en de Koninklijke Marine. Zo wil de Rijksrederij als eerste klant een belangrijke rol spelen in de komst van een schip met zero-emissie-aandrijving in 2030.
De maritieme sector gaat zich onder andere inzetten voor de aanschaf van schone motoren, het gebruik van milieuvriendelijkere brandstoffen (bijmenging), het ontwikkelen van een ‘blue shipping zero emission’-label, waarmee schippers in de toekomst bijvoorbeeld korting kunnen krijgen op havengelden, en het ontwikkelen van duurzame, maritieme oplossingen voor een zero-emissie-scheepvaart.
In dit verband is ook het recente besluit tot afschaffing van de energiebelasting op walstroom noemenswaardig. Deze maatregel draagt bij aan een verbetering van de luchtkwaliteit in de havengebieden.
Stimulering onderzoek, ontwikkeling en innovatie
Nu de huidige technieken nog ontoereikend zijn voor het behalen van de gestelde doelen en ambities, zijn investeringen in onderzoek naar en ontwikkeling van groene oplossingen de komende periode noodzakelijk. Daarvoor trekt minister Van Nieuwenhuizen van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) €5 miljoen uit. Daarnaast stelt zij een bedrag van €15 miljoen beschikbaar voor het – in samenwerking met kennisinstellingen – op gang brengen van innovaties en de aanschaf van schone motoren. Het is de bedoeling dat het beoogde Europese verduurzamingsfonds voor de binnenvaart deze financiële ondersteuning op termijn overneemt. Met banken verkent de minister nieuwe financieringsmodellen voor verduurzaming van de sector.
Het Rijk en de sector bewaken samen de verdere uitwerking, implementatie en voortgang van de afspraken uit de Green Deal. Hiervoor richten ze een Taskforce op die een representatieve afspiegeling zal vormen van de partijen die deelnemen aan de Green Deal.
Lees hier de Kamerbrief over de Green Deal Zeevaart, Binnenvaart en Havens van 11 juni 2019.
