Home Kennis Evenementen in Nederland: een normale maatschappelijke ontwikkeling?!

Evenementen in Nederland: een normale maatschappelijke ontwikkeling?!

12 juli 2017
Jelmer Procee
en
Laura van der Meulen

Grootschalige evenementen zijn niet meer weg te denken uit Nederland. Festivals, culinaire festijnen, de parade, noem maar op. Een mooie dag voor velen, maar omwonenden zijn niet altijd enthousiast. Omdat overlast voor deze groep niet altijd te voorkomen is, kan de vraag rijzen of omwonenden recht hebben op nadeelcompensatie. Die vraag stond centraal in de uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (hierna: de Afdeling) van 5 juli jl. Deze uitspraak laat zien dat de overlast wellicht vervelend kan zijn, maar eventuele schade niet snel het normaal maatschappelijk risico overstijgt en dus voor vergoeding in aanmerking komt.

Wat was er aan de hand?

De burgemeester van Wijchen heeft een evenementenvergunning op grond van de APV verleend voor het dans- en muziekevenement Emporium. Dat evenement wordt al sinds 2005 ieder jaar op het recreatieterrein de Berendonck georganiseerd. Een omwonende (hierna: verzoeker) van dit terrein doet een verzoek om nadeelcompensatie voor de overlast ten gevolge van de editie in 2015. De burgemeester wijst dit verzoek af, en legt daaraan ten grondslag dat het ondervonden nadeel door het evenement tot het normaal maatschappelijk risico behoort en dat de overlast beperkt is door het stellen van voorwaarden aan de vergunning en het treffen van extra maatregelen.

De rechtbank overweegt anders. De verzoeker wordt onevenredig in zijn belang getroffen omdat hij als enige met overlast ten gevolge van het evenement wordt geconfronteerd. Dit komt omdat de bezoekers van het evenement met 128 bussen naar de locatie worden gebracht en vervolgens langs de woning van de verzoeker naar het recreatieterrein lopen. De rechtbank kent het door verzoeker voorgestelde bedrag van € 400,- toe.

De burgemeester gaat in hoger beroep. Naast de stelling dar de overlast van het evenement tot het normaal maatschappelijk risico hoort, stelt de burgemeester dat de looproute van de bezoekers juist niet langs de woning van verzoekers maar via een andere route (langs circa 30 woningen) leidt.

Overlast door evenementen: normaal maatschappelijke risico?

Van belang bij een verzoek om nadeelcompensatie is dat alleen schade wordt vergoed die uitstijgt boven het normaal maatschappelijk risico. Hoe groot dat normaal maatschappelijk risico is, is afhankelijk van alle omstandigheden van het geval. Relevant is onder meer of de ontwikkeling een ontwikkeling is die in de lijn der verwachtingen lag, en de aard en de duur van de ontwikkeling en de aard en omvang van de schade.

Bij een jaarlijks terugkerend element lijkt het eenvoudig om te stellen dat het gaat om een ontwikkeling die in de lijn der verwachtingen lag, zo lijkt te volgen uit de uitspraak van de Afdeling. In dit geval ging het om een evenement dat al sinds 2005 jaarlijks op dezelfde locatie werd georganiseerd. Daarnaast wordt ook relevant geacht dat de overlast een tijdelijk karakter heeft vanwege de beperkte duur van het evenement en de voorschriften en maatregelen die aan de vergunning zijn verbonden om overlast te beperken. Verder vinden er controles plaats op de naleving van de voorschriften en worden er jaarlijks evaluatiebijeenkomsten georganiseerd ten behoeve van de organisatie van het daarop volgende evenement. De aard van de schade geeft evenmin aanleiding voor een tegemoetkoming. Het gaat om tijdelijke aantasting van het woongenot gedurende één dag per jaar. De omvang van de schade is niet dusdanig dat deze niet binnen het normaal maatschappelijk risico zou vallen, aldus de Afdeling. Of de route nu langs de woning van verzoeker leidt of niet, is niet relevant: er is naar oordeel van de Afdeling geen sprake van dat verzoeker zodanig zwaar is getroffen dat het nadeel redelijkerwijs niet voor zijn rekening mag worden gelaten.

Tot slot

De uitspraak is een belangrijke voor de praktijk. Gelet op het enorme aantal evenementen dat in Nederland wordt georganiseerd zouden de financiële consequenties groot zijn als ieder evenement aanleiding kan vormen voor een nadeelcompensatie. Met deze uitspraak wordt duidelijk geschetst welke omstandigheden van belang zijn om te bepalen of een evenement aanleiding geeft voor het honoreren van een verzoek om nadeelcompensatie. Daarbij lijkt het vooral van belang om overlast voorkomende maatregelen te treffen of als voorwaarde aan de vergunning te koppelen.

Bron: AbRvS 5 juli 2017, nr. 201608229/1/A2. De Afdeling oordeelde al eerder in gelijke zin over overlast van een jaarlijks terugkerende kermis, zie AbRvS 23 december 2015, nr. 201501675/1/A2.