Op 1 oktober is bekend geworden welke gemeenten meedoen aan het Programma Aardgasvrije Wijken. 32 bestaande wijken in 27 gemeenten zijn geselecteerd als zogenoemde ‘proeftuin’. In totaal is een bedrag van 120 miljoen euro beschikbaar gesteld om deze wijken aardgasvrij te maken. Iedere gemeente doet dat op zijn eigen manier, aansluitend bij de mogelijkheden van de betrokken wijk. Door het programma zal ervaring kunnen worden opgedaan met een groot aantal verschillende technieken. Denk aan warmtenetten, geothermie, vol-elektrische woningen, restwarmte van industrie, aquathermie, noem maar op. In het regeerakkoord is afgesproken om voor het einde van de kabinetsperiode jaarlijks 30.000 tot 50.000 bestaande woningen aardgasvrij op te leveren. Daar waar bij nieuwbouw relatief eenvoudig kan worden gekozen voor een aardgasvrij alternatief, is dat bij bestaande bouw een stuk lastiger. Aan de hand van de proeftuinen moet duidelijk worden welke juridische, financiële en technische belemmeringen gemeenten, bewoners, corporaties, energiemaatschappijen en VVE’s tegenkomen bij het terugdringen van het gasverbruik.
Toewijzing
In totaal hadden 74 gemeenten een plan ingediend om voor de subsidie in aanmerking te komen. 27 gemeenten vallen in de prijzen, van Sittard-Geleen tot Vlieland en van Loppersum tot Middelburg: alle provincies zijn vertegenwoordigd. Ook de grote steden Amsterdam, Den Haag, Rotterdam en Utrecht doen mee. Bij de selectie is erop gelet dat verschillende technieken in het programma aan bod komen. Op die manier kan zoveel mogelijk ervaring worden opgedaan met de verschillende alternatieven. Zo wordt in Nagele gekozen voor zonnecollectoren in combinatie met seizoensberging van warm water in opslagtanks. De gemeente Groningen wil 20 woningen vol-elektrisch maken. In Delfzijl wordt ingezet op een gemeentedekkend warmtenet dat wordt voorzien van restwarmte van de industrie, net als in de Van der Pekbuurt in Amsterdam-Noord en de wijk Dauwendaele in Middelburg. Katwijk gaat aan de slag met aquathermie (het onttrekken van thermische energie uit oppervlaktewater). Veel verschillende technieken dus, die elk hun eigen kansen en uitdagingen bieden.
Kennis- en leerprogramma
Om ervoor te zorgen dat alle gemeenten kunnen leren van de ervaringen die de 27 proeftuingemeenten opdoen, ontwikkelt de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) een kennis- en leerprogramma. De inhoud van het programma wordt begin 2019 bekend. Alle gemeenten kunnen meedoen aan het programma. Wilt u uw gemeente aanmelden? Neem dan contact op met het programmateam van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties via paw@minbzk.nl.
Groot belang
Het Programma Aardgasvrije Wijken is van groot belang, omdat er op dit moment nog veel vragen spelen bij het aardgasvrij krijgen van bestaande woningen, terwijl de opgave immens is: in 30 jaar tijd moeten alle 7 miljoen bestaande woningen van het gas af en zijn aangesloten op een alternatieve warmtevoorziening. Het aardgasvrij maken van de bebouwde omgeving moet een belangrijke bijdrage leveren aan het terugdringen van de CO2-uitstoot. Ook helpt dit bij het beperken van de gaswinning in Groningen. De ervaringen die de 27 pionierende gemeenten nu gaan opdoen, zullen essentieel zijn om Nederland op een realistische en betaalbare manier aardgasvrij te maken.
Onder de noemer Pels Rijcken 1.5° bundelen wij al onze kennis, expertise en activiteiten op het gebied van klimaatverandering en energietransitie. Want alle vraagstukken grijpen in elkaar, net als alle oplossingen. Pels Rijcken: Oog voor samenhang.
