De Europese Unie over 30 jaar klimaatneutraal. In december 2019 uitten de Europese lidstaten de gezamenlijke ambitie om in 2050 de uitstoot van broeikasgassen netto tot nul gereduceerd te hebben. Om de doelen van de toen verschenen ‘Green Deal’ juridisch te verankeren, presenteerde de Europese Commissie op 4 maart jl. de Europese Klimaatwet. Wat staat erin?
De inhoud van het wetsvoorstel
- Het huidige CO2-reductiedoel voor 2030 staat op 40% ten opzichte van 1990. Het concept van de Klimaatwet bevat een verhoging van dit doel naar 50%-55%. Het precieze getal volgt in september 2020, wanneer de impact van de percentages goed in beeld is gebracht. De Commissie zal dan een plan presenteren hoe de reductiedoelstelling op verantwoorde wijze te bereiken. Daarin wordt onder andere rekening gehouden met de economische efficiëntie, de concurrentiepositie van de EU en de best beschikbare technologie. Eventueel volgen dan voorstellen om de klimaatwet dienovereenkomstig te wijzigen.
- Uiterlijk op 30 juni 2021 beoordeelt de Commissie hoe de wetgeving precies moet worden aangepast om de beoogde reductiedoelen te behalen. Dan zal de Commissie waar nodig herzieningen voorstellen van de richtlijn betreffende het Europese systeem voor de handel in emissierechten (EU-ETS); de Verordening inzake de verdeling van de inspanningen; de Verordening inzake landgebruik, verandering in landgebruik en bosbouw (LULUCF); de Richtlijn energie-efficiëntie; de Richtlijn hernieuwbare energie en de CO2-emissienormen voor auto's en bestelwagens.
- In het wetsvoorstel krijgt de Europese Commissie bevoegdheden om tussentijds, dat wil zeggen tussen 2030 en 2050, de emissiedoelen op basis van adviezen van onafhankelijke experts aan te passen, en – zo is het voorstel - lidstaten ter verantwoording te roepen als de maatregelen onvoldoende bijdragen aan de doelstelling van klimaatneutraliteit. Bij gekwalificeerde meerderheid (55% van de lidstaten, met andere woorden minstens 65% van de EU-bevolking), kunnen de lidstaten tegenstemmen.
- Het Europees Parlement kan, zo is het voorstel, zo’n tussentijds doel niet aanpassen. Wel met meerderheid van stemmen integraal afkeuren. In dat geval komt het aangescherpte klimaatdoel in zijn geheel te vervallen.
- Om deze beleidsdoelstellingen te ondersteunen met passende financieringsinstrumenten, is voorgesteld in de wet vast te leggen dat een klimaatinvesteringsfonds wordt opgericht. Vanuit dat fonds, dat met minstens duizend miljard eur, oftewel 1 biljoen euro, zou moeten worden gevuld, moeten duurzame investeringen ten behoeve van de klimaattransitie worden gefinancierd.
Het Europees Parlement en de lidstaten moeten nog instemmen met de wet.
Raadpleeg hier het voorstel voor de European Climate Law van 4 maart 2020.
